“Otomasyon” Yeni Çağın Oyun Alanı: Dan Martell’den Yapay Zekâ Çağında Hayatta Kalma Rehberi
Bu yazı, yukarıdaki Podcast’in önemli başlıklarından yola çıkarak hazırlanmıştır
Özet: Yapay zekâ yalnızca işleri otomatikleştirmiyor; rolleri, şirketleri ve kariyerleri baştan tanımlıyor. Dan Martell’in sahnedeki güçlü mesajı: “Yapan (doer) olmaktan çıkıp, yöneten/tasarlayan (director) olmaya geçin; AI’yı günlük alışkanlık haline getirin; ortalama kalmak artık tehlikeli.”
Dan Martell Kimdir?
28 yıllık yazılım ve girişimcilik deneyimine sahip bir kurucu, yatırımcı ve “Buy Back Your Time” kitabının yazarıdır. Martell; ölçeklenebilir iş tasarımı, operasyonel verimlilik ve liderlik üzerine içerikleriyle tanınır. Son konuşması, AI’nın iş dünyasında yarattığı köklü dönüşümü ve bunun bireysel yaşamlarımızdaki anlam arayışına etkisini birlikte ele alıyor.
Neden “Ortalama” Olmak Artık Risk?
Yapay zekâ bugün junior seviyede kod yazabilen, bilgi toplayıp cevap üretebilen bir ortak. Bu, orta kademe işleri (metin yazımı, basit hukuki yanıtlar, emlak ilanı hazırlama, veri birleştirme vb.) hızla otomasyona taşıyor. Martell’e göre en kötü strateji, “6 ay sonra bozulacak” bir iş kurmak. Değişim hızı nedeniyle dayanıklılık, işi yapmaktan çok işi yöneten sistemi kurma becerisinde.
Doer → Director Dönüşümü
Geçmişte değerin önemli kısmı icradaydı; bugün değer, yaratıcı yönlendirme, süreç tasarımı ve ajan/makine orkestrasyonunda. Martell, “Prototip yapmak kolay; fabrika kurmak bin kat zor,” yaklaşımıyla yapacak makineyi değil, makineyi çalıştıracak fabrikayı kurgulamayı öneriyor.
Varsayılan Davranış: Önce AI
- Alışkanlık edinin: Soru, fikir veya problem geldiğinde önce yapay zekâya danışın. Kestirme tuşlar ve sesli girişle bu refleksi hızlandırın.
- %92 Kuralı: Martell, ekibinden işin %92’sini AI ile çözmelerini, kalan %8’i “insan dokunuşu/yaratıcılık” olarak bırakmalarını istiyor.
- Promtlar = Fikri Mülkiyet: İyi tasarlanmış system prompt’lar artık şirketin en değerli varlığı. İstenen çıktıyı alınca “Bu çıktıyı üretecek sistem prompt’u yaz” diyerek kalıcılaştırın.
AI ile Değer Yaratmanın Dört Kaldıracı
- Sermaye (Capital): Finansal kararları AI ile modelleyin ve analiz edin.
- İçerik (Content): Bir kez üretip milyonlara ulaştırılabilen içerikler.
- İşbirliği (Collaboration): Doğru beyinlerle ağ kurma ve hızla öğrenme.
- Kod / AI (Code): Artık yalnızca yazılım değil; süreçlere gömülü, AI-first bir işletme tasarımı.
Konumlandırma önerisi: Hangi sektörde olursanız olun, kendinizi “AI-first [Sektör Adı]” olarak tanımlayın (ör. AI-first emlak danışmanı). Bu, süreçleri baştan AI merceğiyle yeniden kurgulamayı gerektirir.
Büyük Oyunculardan Sinyaller
Sadece son üç ayda, en büyük yedi AI şirketi veri merkezlerine ~100 milyar $ yatırdı. Meta, organizasyonunu AI-öncelikli hale getirirken; Musk’ın agresif hamleleri, oyunun “kazanan hepsini alır” doğasını hatırlatıyor. Martell, programlamanın tarihinde ilk kez doğal dilin (İngilizce) “programlama dili”ne dönüşmesine dikkat çekiyor: kod bilmeyenler bile doğru komutlarla ürün üretebilir.
İşin Ötesi: Anlam Arayışı
AI rutin işleri üstlendikçe, insanları kimlik ve anlam soruları bekliyor: “Ben kimim, ne yapmalıyım?” Martell; düşünceyi gözlemlemeyi, meditasyonu ve “sentetik ruh” yerine insanın kendi doğasına dönmesini öneriyor. Teknoloji zaman kazandırırken, bu zamanı farkındalık ve topluluk için kullanmak mümkün.
Dan Martell, geç kaldığını ve kendi kendine öğrenme konusunda odaklanma sorunu yaşayanların, online eğitimler bulup bir an önce bu alanı öğrenmelerini tavsiye ediyor..
CEO ve Girişimciler için Yol Haritası
- %25 öğrenme / %75 uygulama: Çeyrek zamanınızı AI trendlerine, geri kalanı uygulamaya ayırın.
- Tam zamanlı AI otomasyon uzmanı: Her ekipte, süreçleri tarayıp otomasyon kuran bir sorumlu olsun.
- İzin beklemeyin: Süreçleri bugün AI-first hale getirerek avantaj yakalayın.
- Karar gücü sizde: AI, “akıllı otomatik tamamlama”dır; geleceği hayal edip sizin yerinize karar vermemeli.
Son Söz: Kendi Hayatınızın Direktörü Olun
Mesaj net: Ortalama kalmak tehlikeli. Kazananlar; AI’yı refleks haline getiren, sistem ve ajansal işleyişi tasarlayan, insan yaratıcılığını %8’lik çekirdek olarak koruyup büyütenler olacak. Bugün harekete geçerseniz, yalnızca işinizi değil, hayatınızı da yeniden tasarlayabilirsiniz.